Lợn quay là món ăn đặc trưng không thể thiếu trong mâm cỗ của người Tày, Nùng ở Lạng Sơn. Tuỳ vào quy mô của sự kiện người ta sẽ quay những con lợn với trọng lượng khác nhau: các dịp tết Thanh minh (3/3 âm lịch), So loọc (6-6 âm lịch), Slíp slí (14-7 âm lịch), thường thì 5-6 gia đình sẽ cùng nhau đụng 1 con lợn khoảng từ 40-50kg móc hàm; trong lễ cưới người ta thường quay 3-4 con lợn, mỗi con nặng từ 70-80kg, thậm chí có gia đình quay lợn nặng hơn tạ.
Việc chọn lợn khi quay rất quan trọng, nên nhớ, lợn quá nhỏ thì nướng xong sẽ vơi nhiều, lợn quá to thì khó ngấm gia vị, dễ trong sống ngoài cháy. Chọn lợn tầm 40kg là ngon nhất. Làm sạch lợn, rồi mổ bỏ nội tạng. Vết mổ chỉ nên bé thôi, khoảng 15 cm, có như thế thì khi khâu bụng lợn lại mới dễ dàng. Lá mắc mật chọn lá bánh tẻ, rửa sạch bỏ cuộng, chần qua nước sôi để bớt mùi hắc. Quả mắc mật khô, rửa sạch đun với nước cho sôi khoảng 2-3 phút rồi lấy ra nghiền nhỏ. Hòa tan hỗn hợp mật ong, giấm, nước theo tỷ lệ 1:2:8, hỗn hợp này giúp màu da lợn sau khi quay rất đẹp mắt. Hành tỏi, gừng băm nhỏ, xào với dầu ăn cho xém vàng.
Thông thường bà con dân tộc thường trộn đều bột quả mắc mật vừa xay với hành tỏi đã chiên vàng, thêm gia vị muối mắm,… cho vừa ăn. Cho thêm chút nước để hỗn hợp dễ trộn và quyện vào với nhau. Hỗn hợp trên quết đều vào trong bụng lợn, xát đều tay để ngấm kỹ vào thịt. Vì quá trình quay khá là lâu, da lợn dày, quan trọng là lợn quay nguyên con nên việc ướp gia vị không hề đơn giản. Thế nên việc ướp gia vị cần “mạnh tay” một chút, đảm bảo gia vị thấm vào từng thớ thịt.
Tiếp đến nhồi hết lá mắc mật vào trong bụng lợn và khâu lại. Lá mắc mật có một mùi thơm cực kỳ đặc biệt, khi nướng âm trong lòng heo, lá sẽ giúp giữ lại chất ngọt từ thịt lợn tiết ra, đồng thời mang lại mùi vị đặc biệt, ngấm vào thịt heo. Đó là lý do tại sao heo quay lá mắc mật lại có hương vị cuốn hút người ăn đến vậy.
Thời gian quay lợn tuỳ vào trọng lượng của lợn và mức độ toả nhiệt của than, thường con lợn khoảng 40-50kg móc hàm thường quay trong vòng 3-4 tiếng. Quy trình quay lợn gồm: Thịt lợn, làm sạch; mổ bụng, moi hết nội tạng; xiên đòn từ khấu đuôi lên thẳng mồm con lợn, lấy lạt buộc cố định chân, buộc cố định xương sống vào đòn; tẩm ướp gia vị (lá mác mật, giấm, muối…) rồi cho vào trong bụng và khâu lại; cho lợn vào quay trên than hồng khoảng 10-15’ rồi nhấc ra, đem nước nóng có pha mật ong lau qua để khi lợn chín bì có màu vàng và giòn; tiếp tục cho lợn vào quay đều trên than hồng, trong quá trình quay chú ý điều chỉnh than để nhiệt toả đều; khi bì lợn chín phải dùng cây nhọn để châm vào để bì không bị nứt; khi lợn chín tới người ta nhấc ra đợi đến khi nguội thì chặt, lúc chặt người ta xếp lớp bì lên mặt đĩa cho đẹp và dễ ăn. Thịt lợn quay chấm với nước xì dầu là ngon nhất.